အိႏၵိယ ႏုိဘယ္လ္ စီးပြားေရးဆုရွင္ ျမန္မာေရြးေကာက္ပြဲကို ေ၀ဖန္

ျမန္မာစစ္အစုိးရရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲ အႀကိဳကာလ ျပင္ဆင္ လုပ္ေဆာင္မႈေတြဟာ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္ေပၚလာမယ္ဆုိတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ ဆန္႔က်င္ေနတယ္လို႔ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ ႏုိဘယ္လ္ဆုရွင္ အမာတီယာ စန္ (Amartya Sen) က ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။ မိမိတုိင္းျပည္ အက်ဳိးစီးပြားကိုပဲ ေဇာင္းေပးလြန္းတဲ့ တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယနဲ႔ ထုိင္းအစိုးရတို႔ရဲ႕ ျမန္မာစစ္အစိုးရအေပၚ ထားရွိတဲ့ မူ၀ါဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း သူက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေ၀ဖန္သြားခဲ့ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို ေနာ္႐ႈိးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ အတြင္း ပထမဆုံးအႀကိမ္ အျဖစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပေတာ့မွာမုိ႔ အမ်ားက အာ႐ုံစုိက္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ မေန႔ကပဲ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ ၀ါရွင္တန္ဒီစီၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ရွိတဲ့ ဂၽြန္စ္ ေဟာ့ပ္ကင္းစ္ (Johns Hopkins) တကၠသုိလ္မွာ မည္သူမဆုိ တက္ေရာက္ႏုိင္တဲ့ ျမန္မာ့အေရး ေဟာေျပာပြဲတခု ျပဳလုပ္ရာမွာ စီးပြားေရး ႏုိဘယ္လ္ဆုရွင္ ေဒါက္တာ အမာတီယာ စန္က ျမန္မာစစ္အစိုးရရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲအႀကိဳ ျပင္ဆင္မႈ အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေ၀ဖန္သြားခဲ့ပါတယ္။

“ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးရင္ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္လာႏုိင္တယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြနဲ႔ မၾကာေသးခင္ ကာလေတြအတြင္း စစ္အစိုးရရဲ႕ ေရြးေကာက္ပဲြအႀကိဳ ျပင္ဆင္ လုပ္ေဆာင္မႈေတြနဲ႔ ဆန္႔က်င္ေနပါတယ္။ ဥပမာ စစ္အစိုးရက သတင္းမီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ကို ပိတ္ပင္လုိက္တာကို ၾကည့္ပါဗ်ာ။”

တဆက္တည္းမွာပဲ ေဒါက္တာ အမာတီယာ စန္က စစ္အစိုးရ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ဟာ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို အမွန္တကယ္ ေဆာင္ၾကဥ္းေပးလုိတာထက္ သူတုိ႔ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအေပၚ ႏုိင္ငံတကာက ယုံၾကည္ လက္ခံလာေအာင္လုိ႔ လုပ္ေဆာင္ေနတာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း သူက ေကာက္ခ်က္ခ်သြားပါတယ္။

“ဘာ့ေၾကာင့္မ်ား စစ္အစုိးရက ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပခ်င္ရတာလဲ။ ျပည္သူလူထု ၾကည္ျဖဴလာေအာင္ လုပ္တာေတာ့ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ ျပည္သူက သူတုိ႔ကုိ ဘယ္လိုသေဘာထားတယ္ ဆုိတာ ဘယ္တုန္းကမွ ဂ႐ုစိုက္ခဲ့တာမွ မဟုတ္တာ။ သူတို႔ လုပ္ခဲ့သမွ်ရဲ႕ အက်ဳိးဆက္ကုိ ေရွာင္ရွားဖုိ႔ကလည္း မလြယ္ပါဘူး။ အဓိက အခ်က္ကေတာ့ ကမၻာက သူတို႔ကို ျမင္တဲ့အျမင္ကုိ ေျပာင္းလဲပစ္ဖုိ႔ပါပဲ။

“ျမန္မာစစ္အစုိးရက ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိမႈေတြအေပၚ အေခ်အတင္ ျဖစ္ရတာေတြနဲ႔ပဲ ဒီအတုအေယာင္ ေရြးေကာက္ပြဲကို ေထာက္ခံသူေတြ အေနနဲ႔ အႀကီးအက်ယ္ စိတ္႐ႈပ္စရာ ျဖစ္ၾကရပါတယ္။ စစ္အစိုးရက အႏုိင္ရဖုိ႔ ႀကိဳတင္ စီစဥ္ထားၿပီးသား ေရြးေကာက္ပြဲဟာ ဒီေန႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက အခက္အခဲေတြကုိ ပုိၿပီးေတာ့ ႐ႈပ္ေထြးေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ႏုိင္ငံတကာ အေနနဲ႔ အခုလို အခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လက္ရွိ ပကတိ အေျခအေနေတြကို လူထုၾကားမွာ ထဲထဲ၀င္၀င္၊ ေလးေလးနက္နက္ ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ လိုအပ္တယ္လုိ႔လည္း ေဒါက္တာ အမာတီယာ စန္က ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာ့အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယ၊ ထုိင္းတုိ႔ရဲ႕ စစ္အစိုးရနဲ႔ ဆက္ဆံတဲ့ မူ၀ါဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း သူက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ႐ႈတ္ခ် ေ၀ဖန္သြားခဲ့ပါတယ္။ စီးပြားေရး၊ လုံၿခဳံေရး ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အဲဒီႏုိင္ငံေတြ အေနနဲ႔ စစ္အစိုးရကို ေျပေျပလည္လည္ ဆက္ဆံေနရတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ ရွိတာ မွန္ေပမဲ့ မိမိတုိင္းျပည္ အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ ဆုိတဲ့ က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ တခုတည္းနဲ႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရကုိ လုိလိုလားလား ဆက္ဆံတဲ့ အေပၚမွာ သူက ျပစ္တင္ ေ၀ဖန္သြားခဲ့တာပါ။

“ျမန္မာ့အိမ္နီးခ်င္း ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး ဂုဏ္သိကၡာကို ခ်ဳိးေဖာက္တဲ့ မူ၀ါဒကေတာ့ လက္ခံႏုိင္ဖြယ္ မရွိပါဘူး။ အိႏၵိယႏုိင္ငံသားအျဖစ္ ဂုဏ္ယူရတဲ့ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ က်ေနာ္ေလးစားရတဲ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ျမန္မာႏုိင္ငံက လူသတ္သမားကို လက္ခံႀကိဳဆုိတာကို ျမင္ရတာ အင္မတန္ကို ၀မ္းနည္း ေၾကကြဲရပါတယ္။”

တဆက္တည္းမွာပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြဟာ စစ္ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္ရာ ေရာက္မေရာက္ ကုလသမဂၢက ကမကထျပဳၿပီးေတာ့ အထူးစုံစမ္း စစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႕စည္းေရးအတြက္ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ အထူးကုိယ္စားလွယ္ မစၥတာ ေတာမတ္စ္ အုိေဟး ကင္တားနား (Mr. Tomas Ojea Quintana) အဆိုျပဳထားတာကိုလည္း ခ်က္ခ်င္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ အခ်ိန္တန္ၿပီလို႔လည္း ေဒါက္တာ အမာတီယာ စန္က ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။

ေဒါက္တာ အမာတီယာ စန္ဟာ အသက္ ၃ ႏွစ္ကေန ၆ ႏွစ္အထိ သူ႔ဖခင္ မႏၲေလးက စိုက္ပ်ဳိးေရး တကၠသိုလ္မွာ စာသင္ေနတဲ့ အခ်ိန္အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႀကီးျပင္းခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။


ရင္းျမစ္။ ။VOA