ဓာတ္ပံု By Men Kimseng, VOA Khmer
အေမရိကန္ ဒု-လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဂ်ဳိးဇက္ ယြန္း။
ျမန္မာႏုိင္ငံကို ၄ ရက္ၾကာ သြားေရာက္တဲ့ အေရွ႕အာရွနဲ႔ ပစိဖိတ္ေရးရာ အေမရိကန္ ဒုတိယ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဂ်ဳိးဇက္ ယြန္း (Joseph Yun) က ဒီေန႔ ဒုတိယေျမာက္ေန႔မွာ ေနျပည္ေတာ္ကို ေရာက္ရွိေနပါတယ္။ မစၥတာ ဂ်ဳိးဇက္ ယြန္းက အေမရိကန္ အစုိးရ အေနနဲ႔ ေနာက္တက္လာမယ့္ အစိုးရကို ထိေတြ႕ ဆက္ဆံသြားမွာ ျဖစ္သလုိ လက္ရွိ ခ်မွတ္ထားတဲ့ အေရးယူ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြကုိလည္း ဆက္လက္ က်င့္သုံးသြားမယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ ျမန္မာစစ္အစုိးရ အၾကားက ထိေတြ႕ ဆက္ဆံမႈေတြရဲ႕ တစိတ္တပုိင္း အျဖစ္နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ၄ ရက္ၾကာ ေရာက္ရွိေနတဲ့ မစၥတာယြန္းက မေန႔က ခရီးေရာက္မဆုိက္ဘဲ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၾကတဲ့ ႏုိင္ငံေရးပါတီ ၈ ခုနဲ႔ ေတြ႕ဆုံတဲ့အခ်ိန္ အဲဒီလုိ ေျပာၾကားလုိက္တာပါ။ အျပည့္အစုံကုိ ဆက္သြယ္စုံစမ္းထားတဲ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ျမန္မာစစ္အစုိးရနဲ႔ အေမရိကန္ အစုိးရၾကား ထိေတြ႕ ဆက္ဆံမႈေတြရဲ႕ တစိတ္တပုိင္း အျဖစ္နဲ႔ေရာ တုိင္းျပည္အတြင္း လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အေျခအေနေတြကုိ ေလ့လာဖုိ႔ အတြက္ပါ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ေရာက္ေနတဲ့ အေရွ႕အာရွနဲ႔ ပစိဖိတ္ေရးရာ အေမရိကန္ ဒုတိယလက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဂ်ဳိးဇက္ ယြန္းဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏုိ၀င္ဘာ ၇ ရက္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၾကတဲ့ ႏုိင္ငံေရးပါတီ ၈ ခုက ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ မေန႔ ေန႔လယ္ပုိင္းက တနာရီေက်ာ္ၾကာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ေတြ႕ဆုံခဲ့တာပါ။
အဲဒီလုိ ေတြ႕ဆုံတဲ့ေနရာမွာ အဓိကအားျဖင့္ေတာ့ သူ႔ဘက္က သိခ်င္တာေတြကုိ ေမးျမန္းခဲ့ေပမဲ့ အေမရိကန္ အစုိးရရဲ႕ သေဘာထား တခ်ဳိ႕ကုိလည္း ေျပာျပခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ဂ်ဳိးဇက္ ယြန္းနဲ႔ ေတြ႕ဆုံခဲ့သူ တဦးျဖစ္တဲ့ ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ အတြင္းေရးမႉး တဦးျဖစ္သူ ေဒၚခ်ဳိခ်ဳိေက်ာ္ၿငိမ္းက ေျပာပါတယ္။
“သူတုိ႔အစိုးရ အေနနဲ႔ တက္လာတဲ့ အစိုးရကိုလည္း ဆက္ဆံမယ္။ ၿပီးေတာ့ Sanction ကိုလည္း ဆက္ၿပီးေတာ့ က်င့္သုံးမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ သူက အုိဘားမားကို ျပန္ေျပာပါ့မယ္တဲ့၊ ေလာေလာဆယ္ သူတို႔ကလည္း Action တခုခု လုပ္ဖို႔ဆိုတာ အႀကီးအက်ယ္ ဆုံးျဖတ္ၿပီးမွ လုပ္ရတဲ့အတြက္ မလြယ္ဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။”
ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အေမရိကန္အစုိးရက လက္ရွိ ခ်မွတ္ထားတဲ့ စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔အေရးယူမႈဟာ ထိေရာက္မႈ မရွိတဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ ဒီအေပၚ အေျခခံၿပီး ႏွစ္ဘက္ အျပန္အလွန္ အတုိးအေလွ်ာ့ လုပ္သင့္တာလုပ္ၿပီး အမ်ဳိးသား ရင္ၾကားေစ့ေရး ကိစၥအတြက္ ေျပာဆုိေဆြးေႏြးမႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာရင္ ေကာင္းမယ္ဆုိတာကုိ အႀကံျပဳခဲ့တယ္လုိ႔ ဒီေတြ႕ဆုံမႈမွာ ပါ၀င္သူ ေနာက္တဦးျဖစ္တဲ့ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အင္အားစု ဥကၠ႒ ေဒါက္တာ သန္းၿငိမ္းက ေျပာပါတယ္။
“Sanction ကိစၥေပါ့၊ စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔ အေရးယူမႈ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ဒါဟာ က်ေနာ္တုိ႔ ေဆြးေႏြးတာကေတာ့ အေမရိကန္ အစိုးရေပါ့၊ အခုေလာေလာဆယ္ လက္ရွိ အုိဘားမား အစိုးရ အေနနဲ႔ တက္ခါစကတည္းက ေျပာထားၿပီးၿပီ။ ဒီ Sanction ဟာ ထိေရာက္မႈလည္း မရွိဘူးဆိုတာ သူတုိ႔ ၀န္ခံၿပီးသားပဲလို႔။ အဲေတာ့ ဒီဟာရွိေနျခင္းအားျဖင့္ က်ေနာ္တုိ႔ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ကိစၥမွာ အေထာက္အကူ မျဖစ္တဲ့အျပင္ အဟန္႔အတားေတာင္မွ ျဖစ္ႏုိင္တယ္။
“ေနာက္တခုက တကယ္တမ္း ေရရွည္မွာ စီးပြားေရး ထိခုိက္တာကေတာ့ ေအာက္ေျခ လူထုပဲလုိ႔။ အဲဒါေၾကာင့္ ဒါကိုေတာ့ ျပန္ၿပီး စဥ္းစားသင့္တယ္။ Sanction ကိစၥကို အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ဆိုတဲ့ ေနာက္ခံနဲ႔ ျပန္စဥ္းစားသလုိပဲ လက္ရွိ အာဏာပုိင္ေတြ အေနနဲ႔ကလည္း ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ဆက္ၿပီးေတာ့ အခုလို ထိန္းသိမ္းထားျခင္းဟာ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို အဟန္႔အတား ျဖစ္ေစတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ဒါကိုလည္းပဲ ျပန္ၿပီးေတာ့ စဥ္းစားသင့္တယ္။
“အဲဒီလို သူ႔ဘက္ ကုိယ့္ဘက္ ျပန္စဥ္းစားၿပီးေတာ့ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး လမ္းေၾကာင္းေပၚကို အတူတူတက္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ေရွ႕ က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ဟာ ဒီ့ထက္ပို ေကာင္းမြန္လာႏိုင္ပါတယ္လို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ အဲဒီလို ေဆြးေႏြးပါတယ္။”
ဒုတိယ ပင္လုံညီလာခံ ေခၚယူေရးကိစၥ အပါအ၀င္ မၾကာခင္က က်င္းပခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ကိစၥေတြကုိလည္း ဂ်ဳိးဇက္ ယြန္းနဲ႔ ေဆြးေႏြးျဖစ္ခဲ့တယ္လုိ႔ ေဒါက္တာ သန္းၿငိမ္းက ေျပာပါတယ္။
ေဒၚခ်ဳိခ်ဳိေက်ာ္ၿငိမ္းကေတာ့ ဂ်ဳိးဇက္ ယြန္းဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံအေၾကာင္း အေတာ္ေလး သိထားပုံရတယ္လုိ႔ သုံးသပ္ပါတယ္။ ေနာက္ အေမရိကန္အစုိးရ အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ လူသားခ်င္း စာနာတဲ့ အကူအညီေတြ ေပးဖုိ႔ အစီအစဥ္ ရွိေပမဲ့ အကူအညီေပးမယ့္သူေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲလာဖုိ႔ ျပည္၀င္ခြင့္ဗီဇာ ေလွ်ာက္တဲ့ေနရာမွာ အခက္အခဲ ရွိတာေတြကုိလည္း ဂ်ဳိးဇက္ ယြန္းက ေျပာျပခဲ့တယ္လုိ႔ ေဒၚခ်ဳိခ်ဳိေက်ာ္ၿငိမ္းက ေျပာပါတယ္။
“အေမရိကန္ကေန ျမန္မာျပည္ကို အကူအညီေတြလည္း ေပးဖုိ႔ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီမွာ ျပည္သူေတြကုိ ထပ္ကူဖို႔၊ Humanity အကူအညီေတြ ေပးဖို႔ သူက ႀကိဳးစားတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုေလာေလာဆယ္ ျမန္မာျပည္မွာ ဗီဇာခက္တဲ့အတြက္ ေနာက္ထပ္တုိးဖုိ႔ လူေတြ ဗီဇာရဖို႔ သူႀကိဳးစားရမယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါကို သူေတြ႕တဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ ဘယ္၀န္ႀကီးနဲ႔ပဲ ေတြ႕ရေတြ႕ရ သူ ဒီဟာကို ေဆြးေႏြးမယ္လို႔ ေျပာသြားပါတယ္။”
မေန႔က ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆုံၿပီး ဂ်ဳိးဇက္ ယြန္းဟာ စစ္အစုိးရ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦးဉာဏ္၀င္း အပါအ၀င္ ေနျပည္ေတာ္မွာရွိတဲ့ စစ္အစုိးရ အရာရွိေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆုံဖုိ႔ ေနျပည္ေတာ္ကုိ ခရီးဆက္သြားတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ အတုိက္အခံ ဒီမုိကေရစီ အင္အားစုေတြနဲ႔ေရာ စစ္အစုိးရ အရာရွိေတြနဲ႔ပါ ေနာက္ဆုံး ေတြ႕ဆုံခြင့္ရခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ အဆင့္ျမင့္ အရာရွိကေတာ့ အေရွ႕အာရွနဲ႔ ပစိဖိတ္ေရးရာ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကာ့တ္ ကမ္းဘဲလ္ (Kurt Campbell) ျဖစ္ပါတယ္။
ေနျပည္ေတာ္မွာရွိတဲ့ စစ္အစုိးရ အရာရွိေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆုံၿပီးေနာက္မွာေတာ့ ဂ်ဳိးဇက္ ယြန္းဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ NLD အပါအ၀င္ CRPP ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားျပဳ ေကာ္မတီ၀င္ေတြနဲ႔လည္း အခုလ ၁၀ ရက္၊ ေသာၾကာေန႔မွာ ေတြ႕ဆုံဖုိ႔ ရွိတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
source: ; VOA
