Tuesday, May 4, 2010

ေရြးေကာက္ပြဲကာလ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ မရွိႏုိင္ဟု RSF ထုတ္ျပန္

လြတ္လပ္ျပီး တရားမွ်တသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပမည္ ဆိုေသာ္လည္း စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ကို ဆိုးရြားစြာ ဖိႏွိပ္သူမ်ား ထဲတြင္ စစ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္သည္ အပါအဝင္ ျဖစ္ေနဆဲဟု သတင္း လြတ္လပ္ခြင့္ ေစာင့္ၾကည့္သည့္ အဖြဲ႔တခုက ထုတ္ျပန္ လိုက္သည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ ၆၅ ႏွစ္ေျမာက္ တပ္မေတာ္ေန႔က အေလးျပဳ ခံေနေသာ စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ ဖိႏွိပ္သူ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေ႐ႊ (ဓာတ္ပုံ - Getty Images)
၂၀၁၀ တြင္လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊသည္ စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ကို ဖိႏွိပ္သူအျဖစ္ နယ္စည္းမျခား သတင္းေထာက္မ်ား အဖြဲ႔ (RSF) က ေမလ ၃ ရက္ေန႔၌ က်ေရာက္ေသာ ႏိုင္ငံတကာ သတင္း လြတ္လပ္ခြင့္ ေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္ လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

ေရြးေကာက္ပြဲ ကာလတြင္ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆို ေရးသားျခင္း မျပဳႏိုင္ရန္ ဂ်ာနယ္လစ္၊ ဘေလာ့ဂါႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊက အက်ဥ္းခ်ထား သည္ဟု RSF ၏ ေၾကညာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

NLD ေခါင္းေဆာင္ တဦးျဖစ္ၿပီး ဝါရင့္ သတင္းစာဆရာလည္း ျဖစ္သူ ဦးဝင္းတင္က ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ လိုက္ေလ်ာညီေထြ ရွိေသာ လြတ္လပ္သည့္ အတုိင္းအတာ ရွိသင့္သည္ဟု သံုးသပ္သည္။

“လြတ္လပ္ခြင့္ဆိုတာက ရိုက္ခ်ိဳးခံရတဲ့ အခါလည္း ရွိတယ္၊ လြတ္လပ္ခြင့္ဆိုတာ ႐ုန္းကန္မႈရွိရတယ္၊ ကိုယ့္အေပၚလာၿပီး တင္းက်ပ္ ဖိႏွိပ္တာေတြကို ငံု႔မခံရဘူး”ဟု ဦးဝင္းတင္က ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွ မဟုတ္၊ မည္သည့္ ေရြးေကာက္ပြဲကာလမဆို ျပည္သူမ်ား၏ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားခြင့္၊ ေျပာဆိုခြင့္၊ ေဖာ္ထုတ္ခြင့္ ရွိသင့္သည္ဟု ဆိုေၾကာင္း၊ စစ္အစိုးရ စာေပစိစစ္ေရးမႉးကမူ ေရြးေကာက္ပြဲ ၿပီးသြားမွသာ စာေပစိစစ္ေရး မရွိႏိုင္ေတာ့ဟု ေျပာေၾကာင္း ဦးဝင္းတင္က ဆိုသည္။

“စာေပစိစစ္ေရးမႉး ေျပာတာက သည္းခံပါတဲ့၊ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးသြားရင္ေတာ့ စာေပစိစစ္ေရးဆိုတာလည္း ရွိေတာ့မွာ မဟုတ္ ဘူးတဲ့၊ အခုေတာ့ ရွိေနတယ္၊ ဒါကို ဆင္ေျခမတက္နဲ႔၊ ဒီအတိုင္းပဲ လက္ခံလို႔ ေျပာတဲ့သေဘာျဖစ္ေနတယ္”ဟု ဦးဝင္းတင္က ေဝဖန္သည္။

ႏိုင္ငံေရး သတင္းမ်ားကို ျပည္တြင္း ပုဂၢလိက ဂ်ာနယ္မ်ားက စတင္ေဖာ္ျပလာျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္(NLD)၏ သတင္းတခ်ိဳ႕ကို မတ္လ ၂၉ ရက္ေန႔တြင္ ျပဳလုပ္ေသာ  ဗဟို အလုပ္အမႈေဆာင္ အစည္းအေဝး မတိုင္ခင္ မွစ၍ ေဖာ္ျပခြင့္ျပဳေၾကာင္း သိရသည္။

ျပည္တြင္းမွ ဂ်ာနယ္လစ္တဦးက“ဂ်ာနယ္ေတြမွာ ႏုိင္ငံေရး အခ်ပ္ပုိ ထည့္ၾကတယ္၊ စီးပြားေရးအရဆုိရင္ ဂ်ာနယ္ေစ်းကြက္မွာ အခ်ိန္ကုိက္ စီးပြား႐ွာတဲ့ သေဘာပါပဲ၊ လက္ရွိ လူစိတ္ဝင္စားမႈ မ်ားႏုိင္တဲ့ အေၾကာင္းအရာကုိ ေဖာ္ျပတာပဲ၊ ေနာက္တခုက ႏုိင္ငံေရး(လက္႐ွိမွာ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ)ဆုိင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကုိ စာဖတ္ပရိသတ္ကုိ ခ်ျပေပးတာပါ”ဟု ေျပာသည္။

သို႔ေသာ္ စာေပစိစစ္ေရးအေနႏွင့္ အစိုးရမူဝါဒကို ဆန္႔က်င္မႈထက္ ေထာက္ခံမႈ ပိုမ်ားသည့္ အေရးအသားဆိုလွ်င္ ဆင္ဆာ ပိုလြတ္ႏိုင္ေၾကာင္း ၄င္းက ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။

ထိုသို႔ ေဖာ္ျပရာတြင္ ျပည္တြင္းဂ်ာနယ္မ်ား၌ ဘက္လိုက္သည့္ သေဘာ ရွိေနမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ NLD ျပန္ၾကားေရး အဖြဲ႔ဝင္  ဦးအုန္းႀကိဳင္က“စာေပစိစစ္ေရးက တဖက္သတ္ခြင့္ျပဳလို႔ တဖက္သတ္ ေဖာ္ျပထားတာ ေနမွာေပါ့၊ တဖက္ပိတ္ထားေသာ လြတ္လပ္ခြင့္ေပါ့၊ ဆင္ဆာရွိေနသေရြ႕ဘယ္လိုလုပ္ လြတ္လပ္တယ္ ေျပာလို႔ရမလဲ၊ ဆင္ဆာေအာက္က လြတ္လပ္ခြင့္ေပါ့” ဟု ေျပာသည္။

သို႔ေသာ္ ျပည္တြင္းမွ အယ္ဒီတာ တဦးကမူ“႐ႈေထာင့္ ႏွစ္ခုက ေရးေပမယ့္ စိစစ္ေရးက တဖက္ကို ျဖဳတ္ပစ္လိုက္ေရာ၊ counter လုပ္ထားတာကို ျဖဳတ္လိုက္ေတာ့ တဖက္ေစာင္းနင္း ေရးသလို ျဖစ္သြားတာ ႀကံဳရတယ္”ဟု ဆိုသည္။

စာေရးဆရာ၊ အယ္ဒီတာ ေမာင္ဝံသက အစိုးရကိုယ္တိုင္ စိတ္ဝင္စားေနသျဖင့္ ဆင္ဆာ မျဖတ္ေတာက္ျဖင္း ျဖစ္ႏိုင္သည္ဟု ေျပာဆိုသည္။

“အစိုးရ ကိုယ္တိုင္က ၉၀ မွာ အဓိက ႏုိင္ထားတဲ့ ပါတီႀကီး မွတ္ပံုမတင္တာကို သိခ်င္ပံု၊ စိတ္ဝင္စားပံုရတယ္၊ ဦးခင္ေမာင္ေဆြ တို႔က ဝင္မယ္ဆိုတဲ့ လိုင္းကို တင္တာကို၊ ဒီေတာ့ ဦးခင္ေမာင္ေဆြတို႔ ဘာေျပာမလဲ၊ သူတို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ ဘာရွိမလဲ၊ သိခ်င္ပံု ရတယ္၊ စာဖတ္တဲ့သူထက္ အာဏာပိုင္ေတြက ပိုသိခ်င္ပံုရတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ခြင့္ျပဳတာ ျဖစ္မယ္”ဟု ေမာင္ဝံသက ေျပာသည္။

ျပည္တြင္းမွ ဘေလာ့ဂါ တဦးက“ျပည္တြင္း သတင္းေတြက လြတ္လပ္မႈ မရွိေတာ့ ဖတ္ရတဲ့လူပါ လြတ္လပ္မႈ မရွိသလို ခံစား ရလို႔ မဖတ္ျဖစ္ေတာ့တာ ၾကာၿပီ၊ သူငယ္ခ်င္းေတြ ဝယ္လာရင္ေတာ့ ဖတ္ျဖစ္တာေပါ့ေလ၊ အင္တာနက္ေပၚကပဲ အမ်ားဆံုး ဖတ္ပါတယ္”ဟု ဆိုသည္။

ေလွ်ာက္ထားသည့္ ပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ က်လာလွ်င္ ျပည္တြင္းဂ်ာနယ္မ်ားက ပိုမို ေရးသား ေဖာ္ျပလာၾကဖြယ္ ရွိသည္ဟု အယ္ဒီတာတဦးက သံုးသပ္သည္။

“ဆင္ဆာရွိေတာ့ ဆင္ဆာနဲ႔ လြတ္မယ့္ လမ္းေၾကာင္းေလာက္ပဲ လုပ္ၾကတာပဲေလ၊ ပါတီေတြက ေလွ်ာက္ထားဆဲရွိေသးတယ္၊ မွတ္ပံုတင္က်ၿပီးရင္ ဒီထက္ပိုၿပီး ေရးလာၾကမယ္၊ ေရွ႕ေလွ်ာက္ ပိုမ်ားလာမယ္ ထင္တယ္”ဟု ယင္းအယ္ဒီတာက ေျပာသည္။

မီဒီယာအမ်ားစုက ဘက္မလိုက္ဘဲ လုပ္လိုေၾကာင္း၊ ဘက္လိုက္သူလည္း ရွိေၾကာင္းႏွင့္ ပါတီမ်ားကလည္း ခ်ဥ္းကပ္လာႏိုင္ ေၾကာင္း ၄င္းက ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။

ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားသည္ ထုတ္ေဝလိုသည့္ ပါတီ၏ မူဝါဒ၊ သေဘာထားရပ္တည္ခ်က္၊ မဲဆြယ္စည္း႐ံုးေရးဆိုင္ရာ အေၾကာင္း အခ်က္အလက္မ်ား ပါရွိေသာ စာရြက္စာတမ္း၊ စာအုပ္ႏွင့္ လက္ကမ္းစာေစာင္မ်ားကို စာေပစိစစ္ေရးသို႔ ၾကိဳတင္ စိစစ္မႈခံယူ ရန္ မလိုဘဲ ထုတ္ေဝႏိုင္ေၾကာင္း မတ္လကုန္တြင္ စစ္အစိုးရက ပါတီမ်ားကို အသိေပးခဲ့သည္။

“ပါတီေတြကိုလည္း ထုတ္ေဝခြင့္ ေပးမယ္ ေျပာထားျပီးသားေလ၊ ဆင္ဆာ မတင္ရဘူး၊ ထုတ္ေဝၿပီးမွ ေကာ္ပီတင္လိုက္႐ံုပဲ၊ မႀကိဳက္ရင္ေတာ့ အဲဒီစာေစာင္ကို ပိတ္မွာေပါ့”ဟု ဂ်ာနယ္လစ္တဦးက ေျပာသည္။

လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုျခင္းေၾကာင့္ အက်ဥ္းခ်ခံထားရသူမ်ားထဲတြင္ လူရႊင္ေတာ္ ဇာဂနာ၊ ဘေလာ့ဂါ ေနဘုန္းလတ္၊ ကဗ်ာဆရာ ေစာေဝ စသည္တို႔ ပါဝင္သည္။

ေထာင္ဒဏ္ ၂၇ ႏွစ္ေက်ာ္ ခ်မွတ္ခံရေသာ ဒီမိုကရက္တစ္ ျမန္မာ့အသံ(DVB) သတင္းဌာနမွ ႐ုပ္သံ သတင္းေထာက္ တဦး ျဖစ္သူ မလွလွ၀င္း၏ အယူခံကုိ မေကြးတိုင္း တရားရုံးက ဧၿပီလ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္ ပယ္ခ်ခဲ့သည္။

ျပည္ပသို႔ သတင္းမ်ားပို႔သည္၊ ဗီဒီယိုမ်ား ပို႔သည္ဟု သံသယရွိသူမ်ားကိုလည္း စစ္အစိုးရက ဖမ္းဆီးလ်က္ရွိရာ ေနာက္ဆံုး ဖမ္းဆီးခံရသူမ်ားမွာ သတင္းေထာက္ ဦးေဇယ်ႏွင့္ သားျဖစ္သူ စည္သူေဇယ်တို႔ ျဖစ္သည္။ သႀကၤန္အၾကတ္ေန႔ ရန္ကုန္ ဗံုးေပါက္ကြဲမႈတြင္ ဓာတ္ပံု႐ိုက္သျဖင့္ ဧၿပီ ၁၇ ရက္ေန႔က ဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ရင္းျမစ္။ ။ဧရာ၀တီ

စစ္အာဏာရွင္လက္ပါးေစ ၈၈ မ်ဳိးဆက္အေယာင္ေဆာင္မ်ားကို ကန္႔ကြက္သည္ဟု ေက်ာင္းသားေဟာင္း မ်ဳိးဆက္ ၾကီးငယ္တို႔က ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆို


ယခင္အပတ္က ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္သို႔  ေအးလြင္ ဦးေဆာင္ေသာ ႏိုင္ငံေရးပါတီတခုက ပါတီအလံကို ခြင့္ျပဳခ်က္ ေလ်ာက္ထားခဲ့ရာတြင္ ၎တို႔က ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ သမိုင္း၀င္၊ ေက်ာင္းသားသမဂၢအလံကို ပါတီအလံအျဖစ္ မွတ္ပုံတင္ရန္ ၾကိဳးစားသည့္အတြက္ ျပည္တြင္း ျပည္ပက မ်ဳိးဆက္ေဟာင္း၊ မ်ဳိးဆက္သစ္ ေက်ာင္းသားေဟာင္းမ်ားက ကန္႔ကြက္ရႈတ္ခ်လ်က္ရွိသည္ကို ေတြ႔ရသည္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံသမိုင္းရဲ့ သမိုင္း၀င္ ေက်ာင္းသားသမဂၢအလံ၊ ဗကသအဖြဲ႔ခ်ဳပ္အလံ၊ ေခတ္အဆက္ဆက္က ကိုလိုနီေခတ္ လြတ္လပ္ေရးလႈပ္ရွားမႈ၊ လြတ္လပ္ေရးရျပီးေနာက္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး၊ တပါတီ အာဏာရွင္ဆန္႔က်င္ေရး၊ စစ္အာဏာရွင္ ဆန္႔က်င္ေရး ေခတ္အဆက္ဆက္ရဲ့ ခြပ္ေဒါင္းအလံေတာ္ျဖစ္တယ္။ အမ်ဳိးသားႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈရဲ့ အထြဋ္အျမတ္ ေမာ္ကြန္းျဖစ္တယ္။ ေခတ္အဆက္ဆက္ ေက်ာင္းသားေတြအားလုံးရဲ့ မ်ဳိးဆက္အဆင့္ဆင့္ လက္ဆင့္ကမ္းတဲ့ ေက်ာင္းသားသမဂၢအလံေတာ္။ ဒါကို လူတစုက အလြဲသုံးစားလုပ္တာကို ကန္႔ကြက္ပါတယ္။” ဟု ၁၉၈၈ ဗကသအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၏ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သူ၊ ယခု ယူအက္စ္ကင္ပိန္းေဖာ္ဘားမား၏ ဒါရိုက္တာ ေအာင္ဒင္က မိုးမခသို႔ ၎သေဘာထားကို ေျပာၾကားသည္။
ျပည္တြင္းရွိ ေက်ာင္းသားသမဂၢလူေဟာင္းၾကီးမ်ားျဖစ္ေသာ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ (ဦး) ကိုလွေရႊမွအစ ေခတ္အဆက္ဆက္ ဗကသအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၀င္မ်ားကလည္း သမိုင္းမွတ္တိုင္အလံေတာ္ကို ယခုကဲ့သို႔ ပုံတူကူးျပီး အဖြဲ႔အစည္းတခု၏ အလံအျဖစ္ မွတ္ပုံတင္ရန္ ၾကိဳးစားျခင္းကို ကန္႔ကန္ၾကေစလိုသည္ဟု ျပည္တြင္းရွိ မ်ဳိးဆက္သစ္ ေက်ာင္းသားလူငယ္တို႔က မိုးမခကို ေျပာသည္။
“အကိုၾကီး မင္းကိုႏိုင္၊ ကိုကိုၾကီးတို႔ကို ဖမ္းဆီးထားတယ္။ အကိုေတာ္ေတြ ျဖစ္တဲ့ ေက်ာ္ကိုကို၊ ဒီျငိမ္းလင္းတို႔ကို အက်ဥ္းခ်ထားတယ္။ စစ္အာဏာရွင္လက္ပါးေစ၊ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ အေယာင္ေဆာင္ေတြက သခင္အားရ ကၽြန္ပါး၀ လုပ္ျပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေက်ာင္းသားအလံကို ခိုးတာပဲ။ နင္းေခ်လိုက္တာပဲ။ ေအးလြင္ဆိုတာလည္း မသိဘူး။ ၈၈ မ်ဴိးဆက္ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ား (ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ) ဆိုတာကလည္း လူေတြကို အထင္မွား အျမင္မွားေအာင္ လုပ္တာပဲ။ ေျပာေပးၾကေစလိုပါတယ္” ဟု ၎တို႔က စာေရးသား ေပးပို႔ထားသည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ပါတီစုံေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ရန္အတြက္ ေအးလြင္က ေက်ာင္းသားမ်ားအေရးေတာ္ပုံပါတီကို ထူေထာင္ခဲ့ဘူးသည္။ ၎ေနာက္ ေအးလြင္သည္ ႏိုင္ငံေရးမဟုတ္ေသာ အမႈအခင္းျဖင့္ ေထာင္က်ခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ ၂၀၀၇ ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးတြင္ ရဟန္းသံဃာမ်ားကို စစ္အစုိးရ ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္ခဲ့စဥ္က ေအးလြင္သည္ စစ္အစုိးရလုပ္ရပ္ကို ကာကြယ္ေျပာဆိုခဲ့သည္။ စစ္အစုိးရထံက အခြင့္အေရးမ်ား လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားကို လက္သင့္ခံျပီး ၾကံ့ဖြံ႔ႏွင့္ စြမ္းအားရွင္မ်ားနည္းတူ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒကို ေထာက္ခံၾကရန္ လိုက္လံစည္းရုံးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ၂၀၀၉ မွစ၍ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ရန္အတြက္ နအဖ စစ္အာဏာရွင္မ်ားႏွင့္နည္းတူ စည္းရုံးျပင္ဆင္ခဲ့သည္ကို ေတြ႔ရသည္။
၈၈ အေရးေတာ္ပုံအတြင္းက ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ားျဖစ္ၾကေသာ ဗကသ၊ မကသတို႔တြင္ မင္းကိုႏိုင္၊ ကိုကိုၾကီး၊ မင္းေဇယ်ာတို႔က ဦးေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။ ၎တို႔ႏွင့္အတူ ဗကသအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ေက်ာင္းသားသမဂၢအလံကို ဆြဲကိုင္ျပီး စစ္အာဏာရွင္ကို ဆန္႔က်င္ခဲ့ၾကသူ အမ်ားအျပားကို ယခု စစ္အစုိးရက အက်ဥ္းခ်ထားသည္။ အက်ဥ္းမွ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာသူမ်ားအနက္ ညိဳထြန္း၊ ရန္မ်ဳိးသိန္းႏွင့္ တင့္ဆန္းတို႔မွာ ထင္ရွားေသာ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။ ၎တို႔၏ သေဘာထားကိုလည္း ေက်ာင္းသားလူငယ္တို႔က သိလိုေၾကာင္း စာေရးသားထားသည္။
“ေက်ာင္းသားေတြဟာ ေခတ္အဆက္ဆက္ သမဂၢအလံကို ကိုင္စြဲျပီး မတရားမႈေတြကို ဆန္႔က်င္ခဲ့ၾကတယ္။ အခုအခ်ိန္ေကာ၊ ေနာင္အနာဂတ္မွာပါ ခြပ္ေဒါင္းအလံကို လႊင့္ထူျပီး လမ္းေတြေပၚမွာ ခ်ီတက္လာၾကတဲ့အခါ - အဲဒီပါတီက လူေတြက ေရွ႔က ခ်ီတက္မွာလား။ ေနာက္ကေန ပုန္းခိုေနမွာလား။ ဒါမွမဟုတ္ စစ္တပ္ေရွ႔ကေန မားမားရပ္ျပီးေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြကို ပစ္သတ္ဖို႔ သြားျပီး အားေပးတဲ့အလုပ္ လုပ္မွာလား”
ဟု ေမးခြန္းမ်ား လက္ခံရရွိထားသည္။ 
 
မိုးမခအေထာက္ေတာ္ ၀၀၃
ရင္းျမစ္။ ။မိုးမခ

လူ ၁ သိန္း ၈ ေသာင္း ေသာက္သံုးေရ ျပတ္ေတာက္

ခ်င္းမိုင္ (မဇၥ်ိမ) ။      ။ နာဂစ္မုန္တိုင္း ၂ ႏွစ္ျပည့္ၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚေဒသခံ ၁ သိန္း ၈ ေသာင္းခန္႔ သည္ ေသာက္သံုးေရ ရွားပါးမႈ ႀကံဳေနရေၾကာင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ကုလသမဂၢ႐ုံးမွ သိရသည္။

ယင္းလူဦးေရသည္ လပြတၱာ၊ ဘိုကေလး၊ ေမာ္လၿမိဳင္ကၽြန္း စသည့္ ၿမိဳ႕နယ္ ၃ ခုမွျဖစ္ၿပီး ေျခာက္ေသြ႔ရာသီေၾကာင့္ ေရရွားပါးမႈသာမက ေရရရွိႏိုင္နည္းလမ္းမ်ားလည္းမရွိေၾကာင္း ကုလသမဂၢ႐ုံး ျပန္ၾကားေရးတာဝန္ခံ ဦးေအးဝင္း က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

သို႔ေသာ္လည္း ယမန္ႏွစ္ထက္ ထက္ဝက္ခန္႔ေလ်ာ့က်သြားျခင္းျဖစ္ၿပီး ၂ဝဝ၉ ခု ႏွစ္ မတ္ ႏွင့္ေမလအတြင္း ယင္းၿမိဳ႔နယ္ ၃ ခုတြင္ လူဦးေရ ၃ သိန္း ၅ ေသာင္းခန္႔ ေသာက္သံုးေရ အခက္အခဲမ်ားကို ၾကံဳေတြ႔ခဲ့ရသည္။

ေသာက္ေရ၊ က်န္းမာေရးစနစ္ႏွင့္ တကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းေရးအတြက္ ယခုႏွစ္ ဇူလိုင္ထိ ရံပံု ေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၆.၄၈ သန္းရရွိၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း အမွန္တကယ္ လိုအပ္ေငြမွာ ေဒၚလာ ၁၆.၁၆ သန္း ျဖစ္သည္ဟု ကုလသမဂၢ႐ုံုးက ေျပာသည္။


နာဂစ္မုန္တုိင္းေၾကာင့္ ပ်က္စီးသြားေသာ ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚေဒသမ်ားတြင္ ေရကန္ေပါင္း ၃၈ဝဝ ထိ မြန္းမံျပင္ဆင္ၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း ေရခ်ဳိအခက္အခဲ ၾကံဳေနရဆဲပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးေအးဝင္းက ေျပာသည္။

ဖ်ာပံုခ႐ုိင္ အမာၿမိဳ႕နယ္ခြဲ ဖိုးသူေခ်ာင္ အုပ္စု ဖိုးသူေခ်ာင္ေက်းရြာတြင္ မိုးေရေလွာင္ကန္ မ်ား စတင္ခမ္းေျခာက္ေနၿပီး လာမည့္ ၃ ရက္ခန္႔ တြင္ ေသာက္သံုးေရ လံုးဝ ျပတ္လပ္ ေတာ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ရြာခံတဦးက ေျပာသည္။

“ရြာမွာ ၃ ကန္ရွိတယ္။ ေရရွိတဲ့ကန္က တကန္ပဲ။ ရြာနီးေျခာက္စပ္က ဒီမွာလာ ဝိုင္းခပ္တာ ဆိုေတာ့ အကုန္ျမန္တယ္။ ေရက ၂ ေပ ေလာက္ပဲ ရွိေတာ့တယ္။ သံုးလို႔မရေတာ့ဘူး။ အိုးေတြထဲမွာ အနည္ထိုင္ထားတဲ့ ေရကေတာ့ ၃ ရက္စာေလာက္ ရွိ ေသးတယ္ ” ဟု သူက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

မၾကာေသးမီက ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ေလ့လာမႈမ်ားအရ လူေပါင္း ၁၈ဝ ဝဝဝ ဦးခန္႔ ေသာက္ေရ သန္႔ရရွိရန္ လိုအပ္ေနၿပီး လူ တသိန္းခန္႔မွာလည္း ေနအိမ္မ်ား ျပန္လည္ေဆာက္လုပ္ရန္ လိုအပ္ေနေသးေၾကာင္း ကုလသမဂၢက ထုတ္ျပန္ထားသည္။

၂ဝဝ၉-၂ဝ၁၁ အတြင္း နာဂစ္အလြန္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးအတြက္ စုစုေပါင္း လိုေငြ ေဒၚ လာ ၆၉၁ သန္း လိုေနေသာ္လည္း ယခုအထိ သန္း ၁၈ဝ သာ ရရွိေသးေၾကာင္း သိရ သည္။

၂ဝဝ၈ ခု ေမ ၂-၃ ရက္တြင္ တနာရီမိုင္ ၁ဝဝ ေက်ာ္ျဖင့္ တိုက္ခဲ့သည့္ နာဂစ္ မုန္တိုင္း ေၾကာင့္ လူေပါင္း ၁ သိန္း ၄ ေသာင္းခန္႔ ေသေၾကေပ်ာက္ ဆံုးခဲ့ ရၿပီး လူေပါင္း ၂ ဒႆမ ၄ သန္း အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။

(ကိုဝိုင္းတည္းျဖတ္သည္)