စားေသာက္ကုန္ ပစၥည္းမ်ားအသြင္ ကာမစိတ္ၾကြေဆးမ်ား ရွိေနျခင္း၊ ညစ္ညမ္းေခြမ်ား အလြယ္တကူ ရရွိေနျခင္း၊ စံုတြဲမ်ား ဗီဒီယိုကင္မရာျဖင့္ ခိုး႐ိုက္ခံရၿပီး အြန္လိုင္းမွတစ္ဆင့္ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနျခင္းတို႔ေၾကာင့္ အမ်ဳိးသမီးငယ္မ်ား သြားလာေနထိုင္မႈ ပိုမိုသတိျပဳလာရ

ယခုေစ်းကြက္အတြင္း၌ စားေသာက္ကုန္ပစၥည္းမ်ား အသြင္ ကာမစိတ္ၾကြေဆးမ်ား ရွိေနျခင္း၊ ညစ္ညမ္း ဗီဒီယိုေခြမ်ား အလြယ္တကူ ၀ယ္ယူရရွိႏိုင္ျခင္းႏွင့္ စံုတြဲမ်ားကို ဗီဒီယိုကင္မရာျဖင့္ ခိုးယူ႐ိုက္ကူးၿပီး ညစ္ညမ္းေခြအျဖစ္ ျဖန္႔ခ်ိျခင္းမ်ား ရွိလာေသာေၾကာင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ပိုမို သတိထားလာရေၾကာင္း သိရသည္။ စားေသာက္ကုန္ပစၥည္း အသြင္သဏၭာန္ျဖစ္သည့္ ကာမစိတ္ၾကြေဆးဟူ၍ သတင္းထြက္ေပၚေနသည့္ ပစၥည္း မ်ားမွာ ေကာ္ဖီမစ္၊ ပီေက၊ သၾကားလံုးတို႔ျဖစ္ၿပီး ယခုေနာက္ပိုင္းတြင္ မိန္းကေလးအခ်ဳိ႕သည္ ေယာက္်ားေလး မိတ္ေဆြမ်ားက ေကြၽးသည့္ ပီေက၊ သၾကားလံုး၊ ေကာ္ဖီမစ္မ်ားအား မစားသံုးမိရန္ ပိုမိုသတိထားလာရေၾကာင္း မိန္းကေလးမ်ားထံမွ သိရသည္။ “ဒီပစၥည္းေတြက အျပင္မွာ တကယ္ရွိမရွိေတာ့မသိဘူး။ သတင္းေတြက ထြက္ေနေတာ့ အခုေနာက္ပိုင္း  ပိုၿပီးသတိထား လာရတယ္။ ေယာက္်ားေလး မိတ္ေဆြေတြ ေကြၽးရင္ အားနာနာနဲ႔ပဲ ျငင္းၿပီးမစားေတာ့ဘူး။ မေကာင္းတတ္ရင္ ယူထားလိုက္တယ္။ ၿပီးမွ လႊင့္ပစ္လိုက္တယ္”ဟု ဆယ္ေက်ာ္သက္ မိန္းကေလးတစ္ဦးက ဆိုပါသည္။ ေစ်းကြက္အတြင္းရွိ ကာမစိတ္ၾကြေစသည့္ သၾကားလံုး၊ ပီေက၊ ေကာ္ဖီမစ္မ်ားအား အရည္အတြက္မ်ားမ်ား စားသံုးမိပါက မူးေ၀ျခင္း၊ ရင္တုန္ျခင္း၊ ကတုန္ကရင္ျဖစ္ျခင္း၊ အမူးလြန္ျခင္းေၾကာင့္ သတိလြတ္ျခင္း စသည့္ ခံစားခ်က္မ်ားကို ခံစားရႏိုင္ေၾကာင္းႏွင့္ အခ်ဳိ႕လူငယ္မ်ားသည္ တစ္ခုတေလ စားသံုးမိပါက ဘာမွမျဖစ္ႏိုင္ေသာ္လည္း မူးေ၀သည့္ အရသာကို ပိုမိုခံစားလို၍ အလြဲအသံုးခ်ကာ မ်ားစြာစားသံုးျခင္းမ်ား ျဖစ္ေနေၾကာင္း လူငယ္မ်ားအၾကား သတင္းမ်ား ပ်ံ႕ေနသည္ဟု သိရသည္။ “လမ္းေဘးေခြဆိုင္တခ်ဳိ႕ မွာဆိုရင္ ဒီလုိေခြေတြကို ေပၚေပၚထင္ထင္ ေရာင္းေနၾကေတာ့ အရြယ္မေရာက္ေသးတဲ့ ကေလးေတြ လမ္းမွားေရာက္မွာကို စိုးရိမ္မိတယ္။ လူငယ္ေတြကို စိတ္ဓာတ္ပ်က္ျပား ေစႏုိင္တဲ့ ပစၥည္းကိရိယာေတြ၊ အသံုးအေဆာင္ပစၥည္းကို အလြယ္တကူ လက္လွမ္းမီ ေစ်းေပါေပါနဲ႔ ၀ယ္လို႔ရေနတာေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ တားျမစ္သင့္တယ္  .   .   .” ထို႔ျပင္ ေစ်းကြက္အတြင္း အလြယ္တကူ ၀ယ္ယူရရွိေနသည့္ ကာမစိတ္ၾကြ ေဆးမ်ားသည္ ေဆးရည္ ေဆးေတာင့္၊ ေဆးလံုးပံုစံတို႔ျဖင့္ျဖစ္ၿပီး အခ်ဳိ႕ေဆးမ်ားတြင္ တ႐ုတ္စာတန္း၊ ယိုးဒယားစာတန္းမ်ား ပါတတ္ေၾကာင္း  ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္း လူစည္ကားရာ ေနရာမ်ားတြင္ ေရြ႕လ်ားေစ်းသည္မ်ား ပံုစံ၊ ဗန္းေပၚတင္ေရာင္းခ်သည့္ ပံုစံမ်ားျဖင့္ ေရာင္းခ်ေလ့ရွိေၾကာင္း ကိုယ္တိုင္ျမင္ေတြ႕ခဲ့ရသူမ်ားက ဆိုသည္။ “လမ္းေဘးေခြဆိုင္တခ်ဳိ႕မွာ ဆို ရင္ ဒီလုိေခြေတြကို ေပၚေပၚထင္ထင္ ေရာင္းေနၾကေတာ့ အရြယ္မေရာက္ေသးတဲ႔ ကေလးေတြ လမ္းမွားေရာက္မွာကို စိုးရိမ္မိတယ္။ လူငယ္ေတြကို စိတ္ဓာတ္ပ်က္ျပား ေစႏုိင္တဲ့ ပစၥည္း ကိရိယာေတြ၊ အသံုးအေဆာင္ပစၥည္း ကို အလြယ္တကူ လက္လွမ္းမီ ေစ်းေပါေပါနဲ႔၀ယ္လို႔ ရေနတာေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ တားျမစ္သင့္တယ္။ တရားမ၀င္၀င္လာတဲ႔ ေဆး၀ါးေတြ နဲ႔ အစားအေသာက္ေတြကို တင္းတင္းၾကပ္ၾကပ္ တားျမစ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ အမ်ားႀကီး အေထာက္အကူ ျဖစ္ပါ တယ္”ဟု ေတာင္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္ေန အထက္တန္းျပ ဆရာမ ေဒၚခင္ျပံဳးရည္က ဆိုသည္။ “ကြၽန္မသံုးေနတဲ့ ေမးလ္ထဲကို ႏုိင္ငံျခား မင္းသားမင္းသမီးေတြကို ႐ိုက္ထားတဲ့ ညစ္ညမ္းဓာတ္ပံုေတြ မသိတဲ့သူတစ္ေယာက္က ပို႔လို႔ေရာက္လာဖူးတယ္။ ကြၽန္မသူငယ္ခ်င္း မိန္းကေလးေတြဆီမွာလည္း ဒီလိုမ်ဳိးပို႔ ထားတာေတြ႕ဖူးတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္း ပိုဆိုးတာက ေကာ္ဖီမစ္တို႔လို အစားအေသာက္ေတြထဲမွာ ဒီလိုမ်ဳိး ေဆး၀ါးေတြထည့္ၿပီး ေရာင္းလာတယ္ ဆုိေတာ ့အခုေနာက္ပိုင္း ပိုသတိထားလာရတယ္”ဟု နည္းပညာတကၠသိုလ္ တက္ေရာက္ေနသည့္ ေက်ာင္းသူ မသင္းသင္းက ေျပာျပပါသည္။ “ဒီညစ္ညမ္းေခြေတြ၊ စာအုပ္ေတြနဲ႔ စိတ္ၾကြေဆးေတြကို အခုေနာက္ပိုင္းမွာ လူငယ္ေတြအေနနဲ႔ ၾကည့္႐ႈသံုးစြဲမႈ ပိုမ်ားလာတာ ေတြ႕ရတယ္။ လူငယ္ေတြဆိုေတာ့ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္စြမ္း နည္းေနေသးေတာ့ မဟုတ္တာေတြ လုပ္ျဖစ္ၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ က်န္းမာေရး ဗဟုသုတအေနနဲ႔လည္း နည္းေသးေတာ့ အရြယ္မတိုင္ခင္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ရတာမ်ဳိးနဲ႔ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ကူးစက္ေရာဂါေတြ ကူးတာမ်ဳိးေတြပို ျဖစ္လာတယ္။ လူငယ္ေတြကို မ်ဳိးဆက္ပြား က်န္းမာေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ဗဟုသုတကို တိုးပြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္ ေပးသင့္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ယဥ္ေက်းမႈအရ မိဘနဲ႔သားသမီး၊ ဆရာနဲ႔တပည့္ၾကားမွာ ဒီကိစၥေတြေျပာရင္ ႐ိုင္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္တိုင္ မေျပာႏိုင္ရင္ ဒီကိစၥေတြကို အသိပညာေပးေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြလာရင္ ၾကည္ျဖဴစြာနဲ႔ လက္ခံသင့္ပါတယ္။ လူငယ္ေတြဘက္ကလည္း ကိုယ့္အသက္အရြယ္နဲ႔ကိုယ္ ခ်ိန္ဆၿပီး မၾကည့္သင့္တဲ့ေခြေတြ၊ စာအုပ္ေတြ၊ ၀က္ဘ္ဆိုက္ေတြကို မၾကည့္ဖို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ေစာင့္ထိန္းသင့္ ပါတယ္”ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆရာ၀န္အသင္း လူငယ္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ အစီအစဥ္မွ ေဒါက္တာစည္သူေဆြက ေျပာပါသည္။ ညစ္ညမ္းေခြမ်ား ေရာင္းခ်ရာတြင္လည္း အေနာ္ရထာ၊ မဟာဗႏၶဳလ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ အပါအ၀င္ လူစည္ကားရာ ေနရာအခ်ဳိ႕တြင္ အလြယ္တကူ ၀ယ္ယူရရွိႏိုင္ေၾကာင္းႏွင့္ ညစ္ညမ္းေခြမ်ား ေရာင္းခ်ရာတြင္ ကိုရီးယားဇာတ္လမ္းတြဲမ်ား၊ သီခ်င္းေခြမ်ား၊ ႐ိုး႐ိုးဇာတ္လမ္းေခြမ်ားႏွင့္ ေရာေႏွာေရာင္းခ် ေနျခင္းေၾကာင့္ ညစ္ညမ္းေခြမဟုတ္ဘဲ ႐ိုး႐ိုးအေခြ ေရြး၀ယ္သူ မိန္းကေလးမ်ား အျခားေယာက်္ားေလးမ်ားၾကားတြင္ အရွက္ရခဲ့ရေၾကာင္း ထို႔ေၾကာင့္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ အေခြ၀ယ္သည့္ မိန္းကေလးမ်ား ပိုမိုသတိထားလာရေၾကာင္း ကိုယ္တိုင္ၾကံဳရသူ မိန္းကေလးမ်ားထံမွ သိရသည္။ ထို႕ျပင္ သမီးရည္းစားစံုတြဲမ်ား အတူသြားလာသည့္ ပန္းျခံ၊ တည္းခိုခန္း၊ ဟိုတယ္မ်ားတြင္ ဗီဒီယိုကင္မရာမ်ားျဖင့္ ခိုးယူ႐ိုက္ကူးၿပီး ဖုန္းမ်ား၊ အင္တာနက္မ်ား၊ အေခြမ်ားျဖင့္ ျဖန္႔ေ၀သူမ်ားရွိရာ ယင္းေခြမ်ားအတြင္း ပါ၀င္ေသာ မိန္းကေလးအခ်ဳိ႕ ၎တို႔ ပတ္၀န္းက်င္တြင္ ဂုဏ္သိကၡာထိပါး ခံရျခင္းမ်ား ၾကံဳေနရၿပီး နစ္နာေနေၾကာင္း သိရသည္။ ယင္းမိန္းကေလးမ်ားထဲတြင္ ေမာ္ဒယ္ႏွင့္ မင္းသမီးအခ်ဳိ႕လည္း ပါ၀င္ေနေၾကာင္း  သိရသည္။ “တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ေယာက္်ားေလး မပါဘဲ မိန္းကေလးတခ်ဳိ႕ရဲ႕ ေရခ်ဳိးခန္း၊ အိမ္သာထဲက ခိုး႐ိုက္ခံထား ရတဲ့ပံုေတြပါ။ တခ်ဳိ႕ပံုေတြက ေယာက္်ားေလးနဲ႔ အတူေနတဲ့ပံုေတြပါ။ အဲဒီေခြေတြက ၀ယ္ယူရရွိႏိုင္ သလို တခ်ဳိ႕ေတြက ေမးလ္ေတြ၊ ေဖ့ဘြတ္ေတြက တစ္ဆင့္ မိန္းကေလးေတြကို ျဖန္႔ေ၀ၿပီး လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဆြဲေဆာင္တဲ့ ပံုစံမ်ိဳးေတြ လုပ္ေနတာလည္း ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တခ်ဳိ႕မိန္းကေလး ေတြ နစ္နာမႈေတြနဲ႔ ၾကံဳခဲ့ရပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ မိန္းကေလးေတြ ပိုသတိထားၿပီး သြားလာေနၾကရတယ္”ဟု အင္တာနက္ အီးေမးလ္ပံုမွန္ အသံုးျပဳသူ ကြန္ပ်ဴတာဘြဲ႕ရ လူငယ္တစ္ဦး က ဆိုပါသည္။ ထို႔အျပင္ အခ်ဳိ႕ေယာက္်ားေလးမ်ားသည္ အနံ႔အရသာမရွိေသာ အမႈန္႔၊ အရည္ကဲ့သို႔ ကာမစိတ္ၾကြ ေဆးမ်ားကို ၀ယ္ယူကာ ၎တို႔၏ မိန္းကေလးရည္းစားမ်ားအား အစားအစာႏွင့္ ေရမ်ားအတြင္း မိန္းကေလးမ်ားမသိေစရန္ ထည့္သြင္းတိုက္ေကြၽးၿပီး ကာမကိုရယူခဲ့သျဖင့္ နစ္နာခဲ့ရသည့္ မိန္းကေလးမ်ားလည္း ရွိေနေၾကာင္း လူငယ္မ်ားက ဆိုပါသည္။ “စိတ္ၾကြေဆးျပားဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ လူငယ္ေတြက အမ်ဳိးမ်ဳိး သံုးၾကပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ေျပာရရင္  အမ်ဳိးသားေတြအတြက္ ေဟာ္မုန္းအားေဆး အေနနဲ႔ တရား၀င္ေရာင္းခ်တဲ့ ေဆးကို မလိုအပ္ဘဲ အသက္ငယ္ရြယ္စဥ္မွာ ေသာက္တာ၊ ပမာဏခပ္မ်ားမ်ား ေသာက္တာဆိုရင္ ကာမ စိတ္ၾကြလာမယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြ ဆုိရင္လည္း ေသြးဆံုးခ်ိန္မွာ အမ်ဳိးသမီးေတြအတြက္ ေဟာ္မုန္းဆိုင္ရာ ေဆးေတြရွိမယ္။ ဒါကို အသက္ငယ္ရြယ္ခ်ိန္မွာ တလြဲသံုးမိရင္ မလိုလား အပ္တာေတြျဖစ္မယ္။ လူငယ္ေတြ အေနနဲ႔ တန္ေဆး၊ လြန္ေဘးသေဘာ ကို နားလည္ရမယ္။ မစူးစမ္းသင့္ဘူး။ ဆရာတုိ႔အေနနဲ႔ ေလ့လာရသေလာက္ လူငယ္ေတြစူးစမ္းေနတာ ေတြက တရား၀င္ ထုတ္ထားတဲ့ေဆး ၀ါး၊ ပစၥည္းေတြကို တလြဲသံုးတာ ေတြ႕ရတယ္။ အခ်ဳိရည္တခ်ဳိ႕ဆုိတာလည္း တရား၀င္တင္သြင္းထားတဲ့ အခ်ဳိရည္၊ ဒါကိုမ်ားမ်ားေသာက္ၿပီး တလြဲသံုးတာပါ။ ထုတ္လုပ္ ထားတာေတြကေတာ့ ဓာတုပစၥည္းေတြက အနည္းနဲ႔အမ်ား ေဘးထြက္ဆုိးက်ဳိး ကိုရရွိႏုိင္မွာပါ။ သၾကားလံုး၊ ေကာ္ဖီမစ္၊ ပီေက၊ စုပ္ျပား၊ အခ်ဳိရည္ေတြ ကိုေသာက္ၿပီး တလြဲသံုးတာလည္း ရွိတယ္”ဟု ေစတနာ့၀န္ထမ္း မူးယစ္ ၾကီးၾကပ္ေရးမွဴး အသင္းမွ ဥကၠ႒ဦးစံရွိန္ က ဆုိပါသည္။ ထို႔အျပင္ သားမယားအျဖစ္ ျပဳက်င့္မႈမ်ားတြင္လည္း ထိုေဆး၀ါးမ်ားကို အသံုးျပဳ၍ က်ဴးလြန္မႈမ်ားရွိ ေနေၾကာင္းလည္း သိရသည္။ “အဓမၼက်င့္တဲ့အမႈေတြမွာ အၾကမ္းနည္း၊ ၾသဇာသံုးတဲ့နည္း၊ အိပ္ေနတုန္း မသိေအာင္လုပ္တာ၊ ၿပီးေတာ့ မိန္းကေလးကို စိတ္ၾကြလာေအာင္ လုပ္တာမ်ဳိးေတြပါ၀င္ေနတယ္။ ဒီ မိန္းကေလး စိတ္ၾကြလာေအာင္ လုပ္တဲ့အခါမွာ ညစ္ညမ္းေခြေတြ၊ ကာမ စိတ္ၾကြေဆးေတြ သံုးၾကတယ္။ ဒီေခြေတြ၊ ဒီပစၥည္းေတြကလည္း အလြယ္တကူ ၀ယ္ယူရရွိေနလို႔ မိန္းကေလးေတြ အေနနဲ႔ ကိုယ့္ခ်စ္သူရည္းစားပဲ ျဖစ္ျဖစ္ သတိထားသင့္တယ္။ ကာမ စိတ္ၾကြေစတဲ့ ေကာ္ဖီမစ္မ်ဳိးလည္း ေပၚေနေတာ့ ခရီးသြားတဲ့အခါမွာ သူမ်ားေကြၽးတာကို အလြယ္တကူ မစားသင့္ဘူး။ မိန္းကေလးေတြ အေနနဲ႔ ကလည္း ဒီေဆးပစၥည္းေတြရဲ႕ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ၊ ဘယ္လို အသံုးျပဳတယ္ဆိုတာ သိထားသင့္တယ္။ ဒီကိစၥေတြ မျဖစ္ေအာင္လို႔ေတာ့ ကာကြယ္ေရးကိစၥေတြကို လႊမ္းျခံဳေအာင္ မလုပ္ႏိုင္ၾကေသးပါဘူး။ ေဆးပစၥည္းေတြနဲ႔ ညစ္ညမ္းေခြေတြ ေစ်းကြက္ထဲမွာ ရွိမေနေစဖို႔အတြက္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးကို တာ၀န္ယူထားတဲ့သူေတြက ၾကပ္ၾကပ္မတ္မတ္ ေဆာင္ရြက္ေပးရမွာပါ။ လွ်ပ္တျပက္၀င္ စစ္ေဆးတာမ်ဳိးေတြ၊ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူတာမ်ဳိးေတြ ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္”ဟု Legal  Aid Project မွ စီမံကိန္း မန္ေနဂ်ာ ဦးငိုင္ဆာ့ခ္ (တရား႐ံုးခ်ဴပ္ေရွ႕ေန)က ေျပာပါသည္။ သားမယားအျဖစ္ ျပဳက်င့္ခံရေသာ အမႈခင္းမ်ားႏွင့္ ၾကံဳေတြ႔ရင္ဆိုင္ရသည့္အခါ မိမိတို႔ေနထိုင္ရာ ပတ္၀န္းက်င္ အသိုင္းအ၀ိုင္းအတြင္း အရွက္တကြဲျဖစ္မည္ကို စိုးရြံ႕မႈေၾကာင့္ လည္းေကာင္း၊ မိမိဘ၀ရပ္တည္ေရးႏွင့္ ဆက္စပ္ေနမႈေၾကာင့္ လည္းေကာင္း ကာယကံရွင္ကိုယ္တိုင္ တိုင္ၾကားမႈ အားနည္းေနေသးေၾကာင္း လည္း ဆိုပါသည္။ “က်ဴးလြန္ခံရလို႔ တစ္ႀကိမ္ နစ္နာတယ္။ ဥပေဒအရ အေရးမယူရင္ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ထပ္နစ္နာပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီလိုအမႈမ်ဳိးၾကံဳခဲ့ရင္ တိုင္ ရင္တိုင္၊ မတိုင္ရင္ေတာ့ က်ဴးလြန္တဲ့ သူက ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ထပ္က်ဴးလြန္ဖို႔ အလားအလာေတြ ရွိပါတယ္”ဟု ဦးငိုင္ဆာ့ခ္က ေျပာပါသည္။ မည္သူမဆို ညစ္ညမ္းေသာ စာအုပ္၊ စာအုပ္ငယ္၊ စာရြက္စာတမ္း၊ ေရးဆြဲေသာပံု၊ ပန္းခ်ီကား၊ ပံုသဏၭာန္ ႐ုပ္ပံုတစ္မ်ဳိးမ်ဳိးကို သို႔တည္းမဟုတ္ ညစ္ညမ္းေသာ အရာ၀တၳဳကို ေရာင္းျခင္း၊ ထုတ္ငွားျခင္း၊ ေ၀ငွျခင္း၊ အမ်ား ျပည္သူတို႔ ျမင္သာေအာင္ျပျခင္း၊ တစ္ခုခုကိုျပဳလွ်င္ သို႔တည္းမဟုတ္ နည္းတစ္မ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ျဖန႔္ခ်ိျခင္းျပဳလွ်င္ သို႔တည္းမဟုတ္ ေရာင္းျခင္း၊ ထုတ္ငွားျခင္း၊ ေ၀ငွျခင္း၊ အမ်ားျပည္သူတို႔ ျမင္သာေအာင္ ျပျခင္း၊ ျဖန္႔ခ်ိျခင္း ကိစၥတစ္ခုခု အလို႔ငွာျပဳလွ်င္ သို႔တည္းမဟုတ္ ထုတ္လုပ္လွ်င္ သို႔တည္းမဟုတ္ လက္ရွိထားလွ်င္ ဤပုဒ္မအရ ျပစ္မႈေျမာက္ေသာ ျပဳလုပ္မႈတစ္ခုခုကိုျပဳရန္ ကမ္းလွမ္းလွ်င္ သို႔တည္းမဟုတ္ အားထုတ္လွ်င္ ထိုသူကိုသံုးလအထိ ေထာင္ဒဏ္တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးျဖစ္ေစ၊ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္လံုး ျဖစ္ေစခ်မွတ္ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ပုဒ္မ ၂၉၂အရ သိရသည္။ ထို႔အတူ မည္သူမဆို တစ္ဆက္တည္းျဖစ္ေသာ အထက္ပုဒ္မတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ ညစ္ညမ္းေသာ အရာ၀တၳဳတစ္ခုခုကို အသက္ ၂၀ မ ျပည့္ေသးေသာသူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ သို႔ ေရာင္းျခင္း၊ ထုတ္ငွားျခင္း၊ ေ၀ငွ ျခင္း၊ ျပျခင္း၊ ျဖန္႔ခ်ိျခင္းတစ္ခုခု ျပဳလွ်င္ သို႔တည္းမဟုတ္ ထိုသုိ႔ျပဳရန္ ကမ္းလွမ္းျခင္း၊ အားထုတ္ျခင္း တစ္ခုခုျပဳလွ်င္ ထိုသူကို ေျခာက္လ အထိ ေထာင္ဒဏ္ တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးျဖစ္ေစ၊ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္လံုးျဖစ္ ေစခ်မွတ္ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၂၉၃ အရသိရသည္။ မည္သူမဆို အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုခု သို႔မဟုတ္ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးဦးကို ထိခိုက္နစ္နာေစရန္ ျဖစ္ေစ၊ ဂုဏ္သိ ကၡာက်ဆင္းေစရန္ ျဖစ္ေစ သတင္းအခ်က္အလက္ကို အီလက္ထေရာ နစ္နည္းပညာျဖင့္ ျပဳလုပ္ျခင္း၊ ျပဳျပင္ ျခင္းသို႔မဟုတ္ ေျပာင္းလဲျခင္း၊ ထိုသို႔ျပဳလုပ္ျခင္း၊ ျပဳျပင္ျခင္းသို႔ မဟုတ္ ေျပာင္းလဲျခင္း ျပဳလုပ္ထားသည့္ အခ်က္အလက္ကို ျဖန္႔ခ်ိျခင္း စသည့္ျပဳလုပ္မႈ တစ္ရပ္ရပ္ကို က်ဴးလြန္ေၾကာင္း ျပစ္မႈထင္ရွားစီရင္ျခင္း ခံရလွ်င္ ထိုသူအား ေထာင္ဒဏ္ငါးႏွစ္အထိျဖစ္ေစ၊ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္လံုးျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း အီလက္ထေရာနစ္ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ေရး ဥပေဒပုဒ္ မ၃၄(ဃ)တြင္ ျပ႒ာန္းထားခ်က္အရ သိရသည္။ sources: :www.first-11.com