လူ႔အဆင့္အတန္းဆိုတာ ဘာလဲ

ရင္းႏႇီးတဲ့ မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္က ထူးျခားတဲ့ အကူအညီတစ္ခု လာေတာင္းပါတယ္။ ႏုိင္ငံျခားေရာက္ေနတဲ့ သူ႕သားဆီကို အဲဒီႏုိင္ငံမႇာေနတဲ့ တပည့္ရင္းတစ္ေယာက္ေလာက္လႊတ္ၿပီး နားခ်ခိုင္းေပးစမ္းပါဆိုတဲ့ အကူအညီ ျဖစ္တယ္။

ပထမဆံုးၾကံဳဖူးတာ
သူ႕စကားၾကားေတာ့ ေတာ္ေတာ္ အံ့အားသင့္သြားတယ္။ ႏုိင္ငံျခားသြားခ်င္လို႔ အၾကံေတာင္းတာ၊ အကူအညီေတာင္းတာေတြ အျမဲၾကံဳေတြ႕ေနက် ျဖစ္ေပမယ့္ အခုလို ႏိုင္ငံျခားကသား ျပန္လာေစခ်င္လို႔ အကူအညီေတာင္းတာမ်ဳိးေတာ့ တစ္ခါမႇ မၾကံဳဖူးဘူး။ ဒါပထမဆံုးပဲ။ သူ႕သား ႏုိင္ငံျခားထြက္သြားတာ သံုးႏႇစ္ရႇိပါၿပီ။ ျမန္မာျပည္မႇာ ဖြင့္ထားတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသား အမ်ားစုသင္တဲ့ ေက်ာင္းႀကီးတစ္ခုက အထက္တန္းၿပီးၿပီးခ်င္း သြားလိုက္တာမို႔ သြားစက ၁၈ ႏႇစ္ေတာင္ မျပည့္ေသးပါဘူး။ ဟိုႏိုင္ငံ ေရာက္ေတာ့ တကၠသိုလ္၀င္ခြင့္ မရေသးဘဲ ၀င္ခြင့္သင္တန္း တစ္ႏႇစ္ၾကာေအာင္ တက္ရပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မႇာ မိဘက မ်က္စိေအာက္က အေပ်ာက္မခံေအာင္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရႇာက္ခဲ့တာဆိုေတာ့ ၁၈ ႏႇစ္ရြယ္သားေလးဟာ ဟိုႏိုင္ငံေရာက္ေတာ့ ေဇာင္းထဲက လႊတ္တဲ့ျမင္းလို ျဖစ္ၿပီး ေပ်ာ္ခ်င္တိုင္းေပ်ာ္ျမဴး ေနပါေတာ့တယ္။

ျပန္မလာေတာ့လို႔
သံုးႏႇစ္သာ ၾကာသြားတယ္။ ဘယ္တကၠသိုလ္ေကာလိပ္မႇ မတက္ရပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ေက်ာင္းသားဗီဇာ ရႏိုင္တဲ့ သင္တန္းေတြ တစ္ခုၿပီးတစ္ခု ေျပာင္းတက္ၿပီး ဆက္ေနပါတယ္။ သူတို႔ႏိုင္ငံေတြမႇာလည္း ပညာေရးဆိုတာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း အျဖစ္ လုပ္ၾကကိုင္ၾကတာဆိုေတာ့ ေက်ာင္းလခ တစ္ႏႇစ္စာသြင္းရင္ ဗီဇာရေအာင္ လုပ္ေပးတဲ့ ေက်ာင္းေတြက အမ်ားသားကိုး။ ဒီက မိဘမ်ားက ပိုက္ဆံပို႔ႏိုင္ရင္ ပို႔ႏိုင္သေလာက္ ဟိုမႇာ ေက်ာင္းသားလုပ္ၿပီး ေနႏိုင္ၾကတယ္ေလ။ သံုးႏႇစ္ၾကာေတာ့ မိဘမ်ားက ျပန္လာဖို႔ ေခၚေပမယ့္ သားေလးက ျပန္မလာဘူး။ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျပၿပီး ျငင္းတယ္။ ေနာက္ဆံုးမတတ္သာေတာ့လို႔ လာၿပီး အကူအညီေတာင္းတာ ျဖစ္ပါတယ္။

လူေနမႈ အဆင့္အတန္းတဲ့
ရင္းႏႇီးတဲ့ မိတ္ေဆြျဖစ္တာေၾကာင့္ သူအကူအညီေတာင္းတဲ့အတိုင္း ဟိုမႇာေနတာ ႏႇစ္ေပါင္းႏႇစ္ဆယ္ေလာက္ ရႇိၿပီျဖစ္တဲ့ တပည့္ရင္းခ်ာ တစ္ေယာက္ဆီကို အီးေမးလ္ပို႔ၿပီး အကူအညီ ေတာင္းေပးလုိက္ပါတယ္။ သားလိုျဖစ္ေနတဲ့ တပည့္ကလည္း ခ်က္ခ်င္း ကတိေပးၿပီး အလုပ္အားရက္မႇာ ဖုန္းနဲ႔ခ်ိန္းၿပီး သြားေတြ႕ပါတယ္။ သူ႕အိမ္ကိုေခၚၿပီး ျမန္မာ ထမင္းဟင္းေတြလည္း ေကြၽးပါတယ္။ ရင္းႏႇီးေအာင္လည္း ေပါင္းပါတယ္။ သံုးလေလာက္ၾကာေတာ့ တပည့္ဆီက လက္ေလ်ာ့လိုက္ရေၾကာင္း အ ေၾကာင္း ၾကားပါတယ္။ ကေလးက ဘယ္လိုမႇ တိုက္တြန္းလို႔ မရတဲ့အေၾကာင္း၊ ဟိုမႇာပဲ တစ္သက္လံုးေနဖို႔ ၾကံရြယ္ထားပံုရေၾကာင္း ေျပာျပပါတယ္။ (Quality of Life) 'လူေနမႈ အဆင့္အတန္း'ဆိုတဲ့ စကားကို ပါးစပ္ ကမခ်ေအာင္ကို ေျပာေနတယ္ဆရာရဲ႕လို႔လည္း ဖုန္းထဲက ေျပာျပပါတယ္။

ဘယ္သူ႔အျပစ္လဲ
အက်ဳိးအေၾကာင္း မိတ္ေဆြျဖစ္သူကို ေျပာျပေတာ့ မ်က္ရည္က်ရႇာတယ္။ ကိုယ္တိုင္သြားေခၚမႇ ျဖစ္ေတာ့မႇာပဲလို႔လည္း ညည္းညဴသြားပါတယ္။ ဒီကိစၥကို ရက္ေပါင္းအေတာ္ၾကာေအာင္ စဥ္းစားေနမိတယ္။ ဒီကေလးဟာ ဒီမႇာလည္း ေရႊေပၚျမတင္ေနခဲ့ရ တာပါ။ ေဒၚလာနဲ႔ေပးၿပီး တက္ရတဲ့ ေက်ာင္းမႇာ အထက္တန္းကုန္တဲ့အထိ တက္ခဲ့ရပါတယ္။ သူ႕ဘ၀ တစ္ေလွ်ာက္လံုး မရႇိဆိုတဲ့စကား မၾကားခဲ့ဖူးဘူးလို႔ ဆိုႏိုင္ေလာက္တဲ့ အေျခအေနပါ။ ဒါေတာင္မႇ ဒီ'ကြာလတီေအာ့လိုက္ဖ္' ဆိုတဲ့ စကား ဘာေၾကာင့္ ႏႈတ္ဖ်ားကမခ် ျဖစ္ေနရတာလဲ။ ကေလးရဲ႕ အျပစ္လား၊ အလိုလိုက္တဲ့ မိဘမ်ားရဲ႕အျပစ္လား။ ဒါမႇမဟုတ္ ဒါမႇမဟုတ္ . . .။

မ်ဳိးခ်စ္ႀကီးေတြ မဟုတ္ေပမယ့္
ဒီကိစၥကို အျပန္ျပန္အလႇန္လႇန္ ေ၀ဖန္ေစာေၾကာ ေနမိတယ္။ ကေလး မိဘမ်ားကလည္း ထူးကဲတဲ့ မ်ဳိးခ်စ္ပုဂၢိဳလ္ႀကီးေတြ မဟုတ္ေပမယ့္ ႏိုင္ငံျခားကိုမႇ အထင္ႀကီးတတ္သူေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ ႏုိင္ငံျခားမႇာ သြားေနဖို႔လည္း စိတ္ကူးေတာင္ၾကည့္ဖူးသူေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘုိးစဥ္ေဘာင္ဆက္ ကိုယ္ပိုင္စီးပြားေရး လုပ္ကိုင္လာၾကၿပီး တင့္ေတာင္းတင့္တယ္ ေနႏိုင္ၾကသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သားေလးကလည္း ေဒၚလာေပးတက္ရတဲ့ ေက်ာင္းမႇာ တက္ခဲ့တာ ျဖစ္ေပမယ့္ ေဟာ့ေဟာ့ရမ္းရမ္း မဟုတ္ပါဘူး။ စာႀကိဳးစား ရႇာပါတယ္။ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ေတြမႇာလည္း အအားမေနပါဘူး။ သင္တန္းအမ်ဳိးမ်ဳိး တစ္ခုၿပီးတစ္ခု တက္ေနခဲ့တာပါ။
လူေတြရဲ႕ေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းသာမႈဆိုတာ ႐ုပ္၀တၴဳပစၥည္းေတြက ဖန္တီးေပးတာ မဟုတ္ဘူး စိတ္ခ်မ္းသာမႈရႇိမႇ အမႇန္တကယ္ ေပ်ာ္ရႊင္ရတယ္ ဆိုတာ ကေလးေတြက ဘယ္လုိသိမႇာလဲ။ စိတ္ခ်မ္းသာမႈ ရႇိဖို႔အတြက္ လြတ္လပ္ျခင္း၊ တန္းတူညီမွ်ျခင္းနဲ႔ တရားမွ်တမႈ ရႇိျခင္းတို႔ကသာလွ်င္ ေဖာ္ေဆာင္ေပးႏုိင္တယ္ဆိုတာ  .  .  .

ေက်ာင္းေတြနဲ႔ ဆိုင္သလား
၁၈ ႏႇစ္အရြယ္ ကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ေခါင္းထဲကို ဒီ 'ကြာလတီေအာ့လိုက္ဖ္' ဆိုတဲ့ စကားက ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး ေရာက္သြားခဲ့တာလဲ။ သူတက္ခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းေတြ သင္တန္းေတြနဲ့မ်ား ဆိုင္ေနေလသလား။သူတက္ခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းေတြမႇာ ႏုိင္ငံျခားသားက အမ်ားစု ျဖစ္တယ္။ ေက်ာင္းသားေတြက လူမ်ဳိးစံုသလို ဆရာေတြကလည္း ႏိုင္ငံစံုကလာၾကတာ ျဖစ္တယ္။ ႏိုင္ငံျခားက သင္႐ိုးေတြအတိုင္းပဲ သင္တယ္။ ျမန္မာေက်ာင္းေတြက သင္႐ိုးေတြ မသင္ဘူး။ ျမန္မာျပည္က စာေမးပြဲေတြ မေျဖဘူး။ အထက္တန္းၿပီးရင္ ႏိုင္ငံျခားသြား ေက်ာင္းဆက္တက္ၾကမႇာ။ ဒီအထိ ကိစၥမရႇိဘူး။ ႏိုင္ငံသားတိုင္း ကိုယ္ႀကိဳက္ရာကို လြတ္လပ္စြာ လုပ္ခြင့္ရႇိတာပဲ။ ႏိုင္ငံျခားသြား ပညာသင္တာ မေကာင္းတဲ့ကိစၥမႇ မဟုတ္တာ။

ေက်ာပိုးအိတ္သမားေတြလား
အဲဒီလိုေက်ာင္းေတြမႇာ ရႇိတဲ့ ဆရာေတြနဲ႔မ်ား ဆိုင္ေနမလားလို႔ စဥ္းစားမိတယ္။ ေက်ာင္းတခ်ဳိ႕က ဆရာ ဆရာမေတြကို ေသေသခ်ာခ်ာ စိစစ္ၿပီး အရည္အခ်င္း ျပည့္မီသူေတြကိုသာ ခန္႔ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တခ်ဳိ႕တေလက စီးပြားေရးသမားလို ေစ်းတြက္တြက္ၿပီး 'ေပါေခ်ာင္ေကာင္း' ေတြရႇာၿပီး ငႇားတာမ်ဳိးလည္း ရႇိတယ္။ အခုလို ေက်ာင္းမ်ဳိးေတြ မေပၚခင္ အခ်ိန္က အဂၤလိပ္စကားေျပာသင္တန္း ေက်ာင္းတစ္ခု ဖြင့္ခဲ့ဖူးေတာ့ တစ္ကိုယ္ေတာ္ ေက်ာပိုးအိတ္သမားေတြလာၿပီး ဆရာအလုပ္ ေလွ်ာက္တာ မၾကာခဏ ၾကံဳဖူးတယ္။ သူတို႔က ပိုက္ဆံမကုန္ဘဲ ကမၻာအႏႇံ႔လည္ရေအာင္ ေရာက္ရာအရပ္မႇာ ၾကံဳတဲ့အလုပ္၀င္လုပ္ၿပီး စရိတ္ရႇာေလ့ ရႇိၾကတယ္။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံမႇာ အားရေအာင္ လည္ပတ္ၿပီးတဲ့ အခါ ေနာက္တစ္ႏိုင္ငံ ကူးသြားၾကတယ္။ ၾကံဳရာ၀င္လုပ္ၾကျပန္တယ္။

ပညာတတ္တိုင္း ဆရာမျဖစ္
အဲဒီလို ေက်ာပိုးအိတ္သမားေတြ ထဲမႇာ တခ်ဳိ႕က ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြ ျဖစ္ၿပီး တခ်ဳိ႕က ေက်ာင္းဆရာေတြ ျဖစ္တယ္။ တခ်ဳိ႕က်ေတာ့လည္း သိပ္ပညာမတတ္တဲ့ ေအာက္ေျခအလုပ္သမားေတြ ျဖစ္တယ္။ ေက်ာင္းဆရာအလုပ္ဆိုတာ ပညာ တတ္တိုင္း လုပ္လို႔ျဖစ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဆရာျဖစ္သင္တန္းေအာင္မႇ လုပ္ႏိုင္တဲ့အလုပ္မ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ ဆရာလုပ္ဖုိ႔ အရည္အခ်င္း မရႇိသူေတြ ဆရာ၀င္လုပ္ေနၾကတဲ့ ေက်ာင္းမ်ဳိးဆိုရင္ ကေလးေတြကို မႇန္ကန္တဲ့ ပညာရပ္ေတြ မႇန္ကန္တဲ့ အေတြးအေခၚေတြ ေပးႏုိင္ပါ့မလား။

ျပင္ပသင္တန္းေတြ ပိုဆိုး
ေနာက္ၿပီး ျပင္ပသင္တန္း ဆိုတာေတြက ပိုၿပီးဆိုးေသးတယ္။ အဂၤလိပ္စာေလး နည္းနည္းဖတ္တတ္တယ္ ဆို႐ံုေလာက္နဲ႔ ႏုိင္ငံျခားက စာအုပ္ႀကီးေတြကိုင္ၿပီး ဆရာ၀င္လုပ္ေနၾကသူေတြ အမ်ားႀကီး ရႇိတယ္။ ဆရာျဖစ္ လက္မႇတ္ဆိုတာေ၀းလို႔ သူတုိ႔ ဆရာႀကီးတစ္ဆူလုပ္ၿပီး သင္ၾကားေပးေနတဲ့ ဘာသာရပ္ကိုေတာင္ ဘြဲ႕ရေအာင္ သင္ယူဖူးခဲ့ၾကတာ မဟုတ္ဘူး။ စာအုပ္ႀကီးထဲက မႇတ္စုထုတ္ၿပီး ၾကက္တူေရြးလို ရြတ္ျပေနၾကတာ မ်ားတယ္။ အဲဒီလို သင္တန္းေတြကို အဟုတ္မႇတ္ ၿပီး တက္ခဲ့ၾကတဲ့ ကေလးေတြ အမ်ားစုက စကားေျပာလိုက္ရင္ အဂၤလိပ္ စကားလံုးႀကီးေတြ အတံုးလိုက္ အတစ္လိုက္ပဲ။ ဘာျဖစ္ျဖစ္ သူတို႔က ဂလိုဘယ္ဆိုတာႀကီးနဲ႔ ကိုင္ေပါက္လိုက္ၾကတယ္။ စတစ္ဂလစ္က ဘာေျပာတယ္။ ဖ႐ိုက္မင္းက ဘာေျပာတယ္။ ဖူကူးရာမက ဘာေျပာတယ္ ဆိုတာေတြ အပ္ေၾကာင္းထပ္ေနေတာ့တယ္။ ပါးစပ္ေတြမႇာ အျမႇဳပ္တစီစီနဲ႔။

အဆင့္အတန္းရႇိတဲ့လူ
ဒီလိုကေလးမ်ဳိးေတြကပဲ လူ႔အဆင့္အတန္းဆိုတဲ့ စကားအမ်ားဆံုး ေျပာၾကတာ ျဖစ္တယ္။ အပ္ကစၿပီး ေမာ္ေတာ္ကားထိ ၀ယ္လို႔ရတဲ့ ကုန္တုိက္ႀကီးေတြ ေနရာတကာရႇိၿပီး၊ သံုးခ်င္တိုင္းသံုး၊ ျဖဳန္းခ်င္တိုင္းျဖဳန္း ေပ်ာ္ခ်င္တိုင္းေပ်ာ္လို႔ရတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ မႇာေနမႇ အဆင့္အတန္းရႇိတဲ့လူလို႔ သတ္မႇတ္တယ္လို႔ ထင္ေနၾကပံု ရပါတယ္။ သင္တန္းမႇာ သူတို႔သင္ယူခဲ့ၾကတဲ့ ဂ်ီဒီပီေတြ ဂ်ီအင္ပီေတြ လူတစ္ေထာင္မႇာ ေမာ္ေတာ္ကား ဘယ္ႏႇစီး၊ တယ္လီဖုန္း ဘယ္ႏႇလံုး ဆိုတဲ့ စာရင္းအင္း အခ်က္အလက္ေတြ ကိုၾကည့္ၿပီး ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၊ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးရဲ႕ အဆင့္အတန္းကို သတ္မႇတ္ရတယ္လို႔ပဲ ယူဆထားၾကတာကိုး။

ဘယ္သူမျပဳမိမိမႈ
လူေတြရဲ႕ေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းသာမႈဆိုတာ ႐ုပ္၀တၴဳပစၥည္းေတြက ဖန္တီးေပးတာ မဟုတ္ဘူး စိတ္ခ်မ္းသာမႈရႇိမႇ အမႇန္တကယ္ ေပ်ာ္ရႊင္ရတယ္ဆိုတာ ကေလးေတြက ဘယ္လုိသိမႇာလဲ။ စိတ္ခ်မ္းသာမႈ ရႇိဖို႔အတြက္ လြတ္လပ္ျခင္း၊ တန္းတူညီမွ်ျခင္းနဲ႔ တရားမွ်တမႈ ရႇိျခင္းတို႔ကသာလွ်င္ ေဖာ္ေဆာင္ေပးႏုိင္တယ္ ဆိုတာလည္း မသိရႇာၾကဘူး။ ျမန္မာျပည္မႇာေမြးၿပီး ျမန္မာျပည္မႇာ လူျဖစ္ခဲ့ေပမယ့္ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြနဲ႔က အေနေ၀းၾကတယ္ေလ။ ႏိုင္ငံျခားသားေတြ သင္တဲ့ေက်ာင္းနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားစာေတြသင္တဲ့ သင္တန္းေတြပဲတက္ၿပီး ႀကီးျပင္းလာခဲ့ၾကတာ မဟုတ္လား။ ဒီေတာ့လည္း ကိုယ့္တိုင္းျပည္ ကိုယ့္လူမ်ဳိးကို ဘယ္အထင္ႀကီးေတာ့မႇာလဲ။ ႏုိင္ငံျခားမႇာ ေနမႇပဲ လူ႕အဆင့္အတန္းျမင့္တယ္လို႔ ထင္ေနၾကေတာ့မႇာေပါ့။ မိတ္ေဆြႀကီးအတြက္ေတာ့ စိတ္မေကာင္းဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဘာမႇလည္း မတတ္ႏိုင္ဘူး။ ဘယ္သူမျပဳ မိမိမႈပဲေလ။
Written by လူထုစိန္၀င္း