ပါတီမွတ္ပံု မတင္ဘဲ စည္း႐ံုးေရး ဆင္းမႈမ်ားရွိေန

  ပါတီမွတ္ပံု မတင္ေသးသည့္ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အသင္း (ႀကံ့ဖြံ႔) သည္ အစိုးရက ျပ႒ာန္း ထားသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒမ်ားႏွင့္ ဆန္႔က်င္လ်က္ စည္း႐ံုးေရး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း သိရသည္။

စည္း႐ံုးေရးလုပ္ရာတြင္ ႀကံ့ဖြံ႔ႏွင့္ အတူ ပါတီေထာင္ခြင့္ မက်ေသးေသာ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီၫြတ္ေရး ပါတီ (တစည) သည္လည္း ပါဝင္သည္။

၁၉၉၀ တြင္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဝင္ခဲ့ဖူးသည့္ တည္ဆဲပါတီ ၁၀ ခုအနက္ ျပန္လည္ မွတ္ပံုတင္ေသာ ပါတီ ၃ ခုတြင္ တစညလည္း ပါဝင္သည္။ တျခားပါတီေဟာင္း ႏွစ္ခုမွာ ျပည္ေထာင္စု ကရင္ အမ်ိဳးသားမ်ား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ႏွင့္  ၿမိဳ (ေခၚ) ခမီ အမ်ဳိးသား ညီညြတ္ ေရး အဖဲြ႕ (မ၊ ခ၊ မ၊ ည၊ ဖ) တို႔ ျဖစ္သည္။

“ရပ္ကြက္ေတြထဲ လိုက္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ တစညနဲ႔ ႀကံ့ဖြံ႔ေတြ စည္း႐ံုးေရး ဆင္းေနတယ္ၾကားတယ္ေလ၊ သူတို႔ ပါတီထဲ ပါမလား ဆိုၿပီး လိုက္ၿပီး စာရင္းေတြ ေကာက္ေနတယ္၊ အန္ကယ္တို႔ကေတာ့ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ လုပ္ကိုင္ ရွာေဖြ စားေသာက္ေန ၾကတာ၊ ဘယ္ပါတီ၊ ဘယ္ႏိုင္ငံေရးကိုမွ စိတ္မဝင္စားဘူးလို႔ ေျပာလိုက္တယ္”ဟု ဒဂံုၿမိဳ႕သစ္ ေတာင္ပိုင္းမွ အၿငိမ္းစား ေက်ာင္းဆရာ တဦးက ေျပာသည္။

ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ျခင္း ဥပေဒ၊ အခန္း (၂)၊ ပုဒ္မ ၃ (ခ) အရ ေကာ္မရွင္က စိစစ္၍ ခြင့္ျပဳၿပီး ပါတီေထာင္ခြင့္ ရမွသာ စည္း႐ံုးခြင့္ ရမည္ျဖစ္သည္။ ယင္း ဥပေဒျပ႒ာန္းခ်က္ႏွင့္အညီ ခြင့္ျပဳလိုက္ေသာ ပါတီမွာ ႏွစ္ခုသာ ရွိေသးသည္။

ဦးရဲထြန္း၏ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသား ႏိုင္ငံေရး အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ႏွင့္ ဦးေအးလြင္၏ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ား (ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ)တို႔ကို ႏိုင္ငံေရးပါတီ တည္ေထာင္ခြင့္ ျပဳေၾကာင္း ဧၿပီ ၂၂ ရက္ေန႔တြင္ ေကာ္မရွင္က ေၾကညာ သည္။

ေရြးေကာက္ပြဲ နည္းဥပေဒ ပုဒ္မ ၅ (စ) အရ ျပည္ေထာင္စု တဝန္းလံုး စည္း႐ံုးေရးဆင္းမည့္ ပါတီျဖစ္ပါက ႏိုင္ငံေရးပါတီ အျဖစ္ မွတ္ပံုတင္ခြင့္ ျပဳသည့္ေန႔မွစ၍ ရက္ေပါင္း ၉၀ အတြင္း ပါတီဝင္ဦးေရ အနည္းဆံုး တေထာင္၊ တိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္တြင္ စည္း႐ံုးမည့္ ပါတီ ျဖစ္ပါက ပါတီဝင္ဦးေရ အနည္းဆံုး ငါးရာ စုေဆာင္း ရမည္ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္။

ဦးေအးလြင္က“လူတေထာင္တို႔၊ ငါးရာတို႔ တင္ရမွာဆိုေတာ့ လူစုေဆာင္းေရး လုပ္ရတာေပါ့၊ အဲဒီအခါက်ေတာ့ ပါတီ ထူေထာင္ေရး ကိစၥမွာလည္း လူစုေဆာင္းၿပီးလုပ္မွ ရမယ့္ အေျခအေန ျဖစ္ေနတာကိုး၊ ဒါကိုပဲ စည္း႐ံုးေရးလို႔ ေျပာရင္လည္း  ေျပာလို႔ ရမယ္”ဟု ဆိုသည္။

ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ (ျမန္မာျပည္) မွ ဦးသုေဝကလည္း“သူတို႔ တစည၊ ႀကံ့ဖြြံ႔ တို႔ကေတာ့ လုပ္ႏိုင္တာေပါ့၊ အစိုးရက ခြင့္ျပဳ ထားတာကိုး၊ ကိုယ္ေတြက ကိုယ့္ဟာကုိယ္ စုၿပီး လုပ္ရတာ၊ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ေလာက္ မလုပ္ႏိုင္ဘူး”ဟု ဧရာဝတီသို႔ ေျပာ သည္။

ပါတီ ဖြဲ႔ခြင့္ မရွိေသးသျဖင့္ ကိုယ့္နည္းကိုယ့္ဟန္ျဖင့္ မသိမသာ စည္း႐ံုးမႈမ်ားကို ၿမိဳ႕နယ္မ်ား၌ ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီက ျပဳလုပ္ေနေၾကာင္းလည္း ဦးသုေဝက ဆိုသည္။

လပြတၱာၿမိဳ႕ခံ တဦးကလည္း“ဒီမွာ စည္း႐ံုးေရး ဆင္းေနတာကေတာ့ တစည ရယ္၊ ႀကံ့ခိုင္ေရး ရယ္ ရွိတယ္၊ တျခားအဖြဲ႔ အစည္းေတြေတာ့ မရွိဘူး၊ ပါတီ မွတ္ပံု တင္မထားဘဲ အခုလို စည္း႐ံုးေရး ဆင္းတာကေတာ့ သူတို႔က အစိုးရနဲ႔ နီးစပ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ အစိုးရေနာက္ခံ အဖြဲ႔အစည္းေတြပဲေလ”ဟု ေျပာသည္။

ႀကံ့ဖြံ႕သည္ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္တြင္ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာန၌ လူမႈေရးအဖြဲ႔အစည္းအျဖစ္ မွတ္ပံုတင္ခဲ့ၿပီး စတင္ဖြဲ႔စည္းစဥ္က ႏိုင္ငံ ေရး ႏွင့္ မပတ္သက္ဟု ဆိုခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ နအဖ၏ ႏိုင္ငံေရးမူဝါဒမ်ားကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္လာခဲ့သည္။

ရန္ကုန္တိုင္းႏွင့္ ဧရာဝတီတုိင္းတို႔တြင္ ႀကံ့ဖြံ႔သည္ လမ္းခင္းျခင္း၊ ေငြေခ်းျခင္း၊ ေဆးေပးခန္း ေဆာက္လုပ္ျခင္းမ်ားျဖင့္ စည္း႐ံုး ေရး ဆင္းေနသည္။ ၿဖိဳးေစတနာ အမည္ရွိ အခမဲ့ေဆးခန္းမ်ားကို ရန္ကုန္တိုင္း အတြင္းရွိ ၿမိဳ႕နယ္ အမ်ားအျပားတြင္ ဖြင့္လွစ္ ႏိုင္ရန္ ႀကံ့ဖြံ႔က စီစဥ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။

“တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ႀကံ့ခိုင္ေရးတို႔၊ တစညတို႔ စည္း႐ံုးေရး ဆင္းေနတယ္ဆိုတာ ၾကားရတယ္ဗ်ာ၊ အဲဒါကေတာ့ သူတို႔ နည္းနည္း ဆႏၵေစာေနတယ္လို႔ က်ေနာ္ ျမင္တယ္”ဟု ဦးေအးလြင္က ေျပာသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ ဇန္နဝါရီ လဆန္းပိုင္းတြင္ ႀကံ့ဖြံ႔ႏွင့္ တစည တို႔ ပူးေပါင္း၍ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္းေတာၿမိဳ႕နယ္ရွိ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ဆန္၊ အဝတ္အစားမ်ား ေပးျခင္း၊ မွတ္ပံုတင္ကတ္ ထုတ္ေပးမည္ဟု ေျပာဆို စည္း႐ံုးျခင္းမ်ား ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

ႀကံ့ဖြံ႔ႏွင့္ တစညတို႔၏ စည္း႐ံုးေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒမ်ားကို ဆန္႔က်င္ ေဖာက္ဖ်က္ရာ က်ေသာ္လည္း ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က စံုစမ္း အေရးယူျခင္းရွိေၾကာင္း မၾကားသိရေသးေပ။

ပါတီမ်ားသည္ ရက္ ၉၀ အတြင္း သတ္မွတ္ ပါတီဝင္ဦးေရ ျပည့္မီရန္ မစည္း႐ံုးႏိုင္ပါက မွတ္ပံုတင္ျခင္း နည္းဥပေဒ၊ အခန္း (၃)၊ အပိုဒ္ ၁၃ (ဂ) အရ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က ယင္းပါတီအား ဖ်က္သိမ္းခြင့္ရွိသည္။

ေကာ္မရွင္သို႔ ပါတီ မွတ္ပံုတင္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထားေသာ ပါတီသစ္ ၁၆ ခုႏွင့္ ျပန္လည္ မွတ္ပံုတင္ေသာ ပါတီေဟာင္း ၃ ခု စုစုေပါင္း ပါတီ ၁၉ ခုရွိၿပီျဖစ္သည္။

ရင္းျမစ္။ ။ဧရာ၀တီ